Erkaklar bepushtligi — bu erkak bir yil davomida muntazam jinsiy aloqalar qilgan holda kontratseptivlarsiz bola paydo qila olmagan tibbiy holatdir. Bu holat sperma miqdori va sifatiga ta’sir qiluvchi turli omillar bilan bog’liq bo’lishi mumkin. Bepushtlik vaqtinchalik yoki doimiy bo’lishi mumkin va uni aniq diagnostika va davolash talab etiladi.
Sabablari
Erkaklar bepushtligi sperma miqdori va sifatiga ta’sir qiluvchi turli omillar va kasalliklar bilan bog’liq bo’lishi mumkin. Asosiy sabablarni ko’rib chiqamiz:
Endokrin sabablar
Endokrin bepushtlik gormonal fon buzilishi bilan bog’liq bo’lib, bu sperma ishlab chiqarishni kamaytirishi mumkin. Erkaklar fertilitetiga ta’sir qiluvchi asosiy endokrin kasalliklar quyidagilardan iborat:
- Gipogonadotropik gipogonadizm: gipofizning gonadotropik gormonlar ishlab chiqarishi kamayishi, bu esa moyaklarning yetarli stimulyatsiyasiga olib keladi.
- Giprerolaktinemiya: prolaktin darajasining oshishi, bu esa jinsiy istakning pasayishi va erektil disfunktsiyaga olib kelishi mumkin.
- Gipotiroidizm va gipertiroidizm: qalqonsimon bezning funksiyasi buzilishi, bu gormonal muvozanat va spermatogenezga salbiy ta’sir ko’rsatishi mumkin.
Obturatsion sabablar
Obturatsion bepushtlik sperma chiqarilishi qiyinlashishi yoki to’liq bloklanishi bilan xarakterlanadi. Sabablarga quyidagilar kiradi:
- Moyak qo’shimchasining yallig’lanishi (epididimit): infeksion yallig’lanish, bu esa chandiq paydo bo’lishi va obstruktsiyaga olib kelishi mumkin.
- Tug’ma semen kanalining yo’qligi: reproduktiv organlarning rivojlanish anomaliyasi.
- Prostatit: prostata bezining yallig’lanishi, bu esa semen chiqarish yo’llarini bloklashi mumkin.
Immunologik sabablar
Immunologik bepushtlik kamroq uchraydi, taxminan 10% hollarda, va o’z spermatozoidlariga qarshi antitelalar ishlab chiqarilishi bilan bog’liq. Bu spermatozoidlarning harakatchanligini va urug’lantirish qobiliyatini kamaytiradi.
Genetik sabablar
Genetik anomaliyalar sperma ishlab chiqarish va sifatiga sezilarli darajada ta’sir qilishi mumkin. Asosiy genetik sabablar quyidagilardan iborat:
- Klinefelter sindromi (47,XXY): qo’shimcha X-xromosomasi mavjudligi, bu esa gipogonadizm va azoospermiyaga olib keladi.
- Y-xromosomaning AZF sohasidagi mikrodelesiyalar: spermatogenez uchun javob beruvchi AZF sohasidagi buzilishlar.
- Kistoz fibroz: CFTR genidagi mutatsiyalar, bu esa semen chiqarish yo’llarining obstruktsiyasiga olib kelishi mumkin.
Yallig’lanish kasalliklari
Infeksion kasalliklar, masalan, xlamidioz, gonoreya va boshqalar reproduktiv organlarga zarar yetkazishi va fertilitetni kamaytirishi mumkin. Bu infeksiyalar moyaklar, moyak qo’shimchalari va prostata bezida yallig’lanish jarayonlarini keltirib chiqarishi mumkin.
Anatomik anomaliyalar
Tug’ma va orttirilgan jinsiy organlarning anatomik nuqsonlari spermaning normal chiqarilishiga to’sqinlik qilishi mumkin. Bunday anomaliyalarga quyidagilar kiradi:
- Kriptorxizm: moyaklar tushmaganligi, bu esa spermatogen epiteliyga zarar yetkazishi mumkin.
- Gipospadiya: uretraning tashqi teshigining anormal joylashishi, bu esa eyakulyatsiyani qiyinlashtirishi mumkin.
Psixologik sabablar
Psixologik bepushtlik emosional va psixologik omillar bilan bog’liq bo’lib, ular jinsiy funksiyaga ta’sir qilishi mumkin. Bunday omillarga quyidagilar kiradi:
- Stress va asabiylik: surunkali stress va asabiylik gormonal muvozanat va erektil funksiyaga salbiy ta’sir ko’rsatishi mumkin.
- Psixologik komplekslar: masalan, «tanqid» kompleksi yoki infantilizm, erkakning otalik qilishga tayyor emasligi.
Hayot tarzi va tashqi omillar
Chekish, alkogol va giyohvand moddalar iste’moli, noto’g’ri ovqatlanish va toksik moddalar ta’siri sperm sifatiga salbiy ta’sir ko’rsatishi mumkin. Zararli odatlar va atrof-muhitning noqulay omillari fertilitetni kamaytirishi mumkin.
Belgilari
Erkaklar bepushtligining asosiy belgisi — bu bola paydo qila olmaslikdir. Biroq, ba’zi hollarda reproduktiv tizim bilan bog’liq muammolarga ishora qiluvchi boshqa belgilar ham bo’lishi mumkin:
- Ereksiya yoki eyakulyatsiya buzilishlari
- Moyaklar sohasida og’riq, shish yoki noqulaylik
- Sperma miqdori yoki sifatining kamayishi
- Gormonal o’zgarishlar, jinsiy istakning pasayishi, tana va yuzdagi sochlarning o’sishi kamayishi kabi belgilar
Bu belgilar turli kasalliklar yoki holatlar bilan bog’liq bo’lishi mumkin, shuning uchun aniq diagnostika uchun shifokorga murojaat qilish muhimdir.
Erkaklar bepushtligi
Butunjahon sog'liqni saqlash tashkiloti (BSST) ma'lumotlariga ko'ra, dunyo bo'ylab juftliklarning taxminan 15-20% bepushtlik muammosi bilan duch keladi, bunda 40-50% holatda sabab erkaklar bepushtligi hisoblanadi. O'z vaqtida diagnostika va to'g'ri davolash muvaffaqiyatli homiladorlik imkoniyatini sezilarli darajada oshirishi mumkinligini ta'kidlash muhimdir. Toshkentdagi Isroil tibbiyot markazi erkaklar bepushtligini diagnostika va davolashning ilg'or usullarini taklif etadi, yuqori darajadagi tibbiy xizmatlarni va har bir bemorga individual yondashuvni ta'minlaydi. Biz davolashning har bir bosqichida sizni qo'llab-quvvatlashga va ota-ona bo'lish orzuyingizni amalga oshirishga yordam berishga tayyormiz.Diagnostika
Erkaklar bepushtligini diagnostika qilish — bu anamnez yig’ish, fizik ko’rik va laboratoriya tekshiruvlarini o’z ichiga olgan kompleks jarayon. Diagnostikaning maqsadi bepushtlik sabablarini aniqlash va samarali davolash rejasini ishlab chiqishdir.
Anamnez yig’ish
- Kasallik tarixi: Shifokor surunkali kasalliklar, o’tkazilgan infeksiyalar va travmalar haqida ma’lumot yig’adi.
- Hayot tarzi: Zararli odatlar (chekish, alkogol va giyohvand moddalar iste’moli), ovqatlanish, jismoniy faollik darajasi va stress omillari baholanadi.
- Reproduktiv tarix: Oldingi homiladorliklar, homilador bo’lish muammolari, jinsiy disfunktsiyalar va jinsiy faoliyat haqida ma’lumot olish muhim.
- Dori vositalari: Shifokor bemor qabul qilayotgan dori vositalarini aniqlaydi, chunki ba’zi preparatlar fertilitetga salbiy ta’sir ko’rsatishi mumkin.
Jinsiy organlarni fizik ko’rikdan o’tkazish
- Moyaklar ko’rigi: Shifokor moyaklarning hajmi, shakli va konsistensiyasini tekshiradi, mumkin bo’lgan anomaliyalarni aniqlaydi.
- Penis va uretra ko’rigi: Jinsiy olat va uretraning holati anomaliyalar bor yoki yo’qligini baholanadi.
- Prostata bezini palpatsiya qilish: Prostata bezining holatini baholash uchun to’g’ri ichak orqali amalga oshiriladi.
Laboratoriya va instrumental tekshiruvlar
- Sperma tahlili (spermogramma):
- Erkaklar bepushtligini diagnostika qilishning asosiy usuli. Sperma miqdori, harakatchanligi va morfologiyasi baholanadi.
- Ko’rsatkichlar: Normozoospermiya (normal ko’rsatkichlar), oligozoospermiya (sperma miqdorining kamligi), astenozoospermiya (spermatozoidlarning kam harakatchanligi), teratozoospermiya (anomallik shakllarning yuqori foizi), azoospermiya (ejakulyatda spermatozoidlarning yo’qligi).
- Gormonal tekshiruvlar:
- Testosteron: Erkak jinsiy gormonining asosiy ko’rsatkichi, spermatogenezga ta’sir qiladi.
- FSH (folikulostimullovchi gormon): FSH darajasi moyaklarning funksional holatini ko’rsatadi.
- LH (lyuteinizatsiyalovchi gormon): Testosteron ishlab chiqarilishini tartibga solishda muhim.
- Prolaktin: Yuqori darajadagi prolaktin giperprolaktinemiyaga ishora qilishi mumkin.
- Estradiol: Yuqori darajadagi estradiol gormonal disbalanslarga ishora qilishi mumkin.
- Moyaklar ultratovush tekshiruvi:
- Ultrasonografik tekshiruv moyaklar, moyak qo’shimchalari va semen chiqarish yo’llarining holatini baholashga imkon beradi.
- Qo’llanilishi: Varikotseleni aniqlash, kista va boshqa anomaliyalarni aniqlash.
- Genetik testlar:
- Fertilitetga ta’sir qiluvchi genetik anomaliyalarni aniqlash uchun testlar.
- Qo’llanilishi: Xromosoma anomaliyalarini aniqlash uchun kariotipirovka qilish, Y-xromosomaning mikrodelesiyalari, kistoz fibrozga shubha qilinganda CFTR genidagi mutatsiyalar.
- Infektsiyalarni aniqlash testlari:
- Jinsiy yo’l bilan o’tadigan infektsiyalarning mavjudligini aniqlash.
- Qo’llanilishi: Xlamidioz, gonoreya, mikoplazmoz, ureaplazmoz va boshqa infektsiyalarni test qilish.
- Moyak biopsiyasi:
- Moyak to’qimasini mikroskopik tekshiruv uchun olish. Kamdan-kam hollarda tayinlanadi.
- Qo’llanilishi: Azoospermiyada spermatogenezni baholash, moyak to’qimasida spermatozoidlarning mavjudligini aniqlash.
- MAR-testi (Mixed Antiglobulin Reaction Test):
- Antisperm antitelalarining mavjudligini aniqlash.
- Qo’llanilishi: Immunologik bepushtlikni aniqlash, antitelalar spermatozoidlarning normal funksiyasiga to’sqinlik qilganda.
Qo’shimcha usullar
- Transrektal ultratovush:
- Tavsif: Prostata bezi va seminal pufakchalarni to’g’ri ichak orqali ultrasonografik tekshiruv.
- Qo’llanilishi: Prostata va seminal pufakchalarni baholash, anomaliyalarni aniqlash.
Erkaklar bepushtligini diagnostika qilishda Isroil tibbiyot markazining (ITM) kompleks yondashuvi sabablarni aniq aniqlash va samarali davolash rejasini ishlab chiqishga imkon beradi. Yuqori malakali mutaxassislar va zamonaviy uskunalar yuqori darajadagi tibbiy xizmatlarni va har bir bemorga individual yondashuvni ta’minlaydi.
Kasallik shifokorlari
Erkaklar bepushtligini davolash
Erkaklar bepushtligini davolash sababga bog’liq va turli usullarni o’z ichiga olishi mumkin. Ko’p hollarda bunday davolash kompleks yondashuvni va malakali mutaxassislar bilan yaqindan hamkorlikni talab qiladi. Biz zamonaviy tibbiyotda mavjud bo’lgan reproduktiv salomatlikni yaxshilashga qaratilgan diagnostik va davolash usullarining deyarli barcha spektrini taklif qilamiz.
Dori-darmon bilan davolash
- Gormonal terapiya. Testosteron tanqisligi, giprerolaktinemiya yoki gonadotropinlarning disbalansini korreksiyalash.
- Infeksion kasalliklarni, jinsiy yo’l bilan yuqadigan kasalliklarni va yallig’lanish jarayonlarini, masalan, epididimit, prostatitni davolash uchun antibiotiklar.
- Sperma sifatini yaxshilash uchun dori vositalari. Sperma harakatchanligi va miqdorini oshirish, ularning morfologiyasini yaxshilash.
Jarrohlik bilan davolash
- Anatomik anomaliyalarni bartaraf etish va semen chiqarish yo’llarining o’tkazuvchanligini tiklash uchun operatsiyalar. Semen chiqarish yo’llaridagi obstruktsiyalarni bartaraf etish uchun jarrohlik aralashuvlar (vazoepididimostomiya, vazovazostomiya). Operatsiyalar spermatozoidlarning normal harakatlanishini tiklashga imkon beradi.
- Varikotsele davolash uchun varikotselektoomiya. Moyakning uzum simon tomirlarining kengayishi (varikotsele) davolash uchun jarrohlik operatsiyasi, bu sperma sifatini yomonlashtirishi mumkin. Operatsiya moyaklardagi qon aylanishini yaxshilaydi va haroratni pasaytiradi, bu esa spermatogenezni normallashtirishga yordam beradi.
Fizioterapevtik davolash
- Lazeroterapiya va ultratovush terapiyasi. Lazer va ultratovush nurlanishidan foydalanadigan fizioterapiya usullari. Yallig’lanishni kamaytirishga, qon aylanishini yaxshilashga va reproduktiv organlardagi reparativ jarayonlarni stimullashga yordam beradi.
- Prostata massaji. Prostata beziga mexanik ta’sir qilish usuli. Prostata sekretsiyasining oqishini yaxshilash, turg’unlik holatlarini kamaytirish va sperma sifatini yaxshilashga yordam beradi.
Andrologik kasalliklarni davolash
- Prostatitni davolash. Prostata bezining yallig’lanish kasalliklarini kompleks davolash.
- Gipogonadizmni davolash. Testosteron tanqisligi bilan xarakterlanadigan holatni testosteron preparatlari yordamida gormon o’rnini bosuvchi terapiya bilan davolash.
Genetik va immunologik davolash
- Genetik maslahatlashuv. Fertilitetga ta’sir qiluvchi genetik anomaliyalarni aniqlash uchun maslahat va tekshiruvlar.
- Immunomodulyator terapiya. Antisperm antitelalar mavjudligi bilan bog’liq bepushtlikning immunologik sabablarini davolash.
Yordamchi reproduktiv texnologiyalar (YRT)
Erkaklar bepushtligini yordamchi reproduktiv texnologiyalar (YRT) yordamida davolash an’anaviy davolash usullari natija bermagan hollarda ham muvaffaqiyatli homiladorlikka erishish imkonini beradi. Isroil tibbiyot markazi reproduktiv tibbiyot va oilaviy salomatlik markazida biz YRTning ilg’or usullarini qo’llaymiz va har bir bemorga individual yondashuvni ta’minlab, yuqori darajadagi tibbiy xizmatlarni taqdim etamiz.
Erkaklar bepushtligini davolashda asosiy YRT usullari:
- Intrauterin inseminatsiya (IUI)
- Ekstrakorporal urug’lantirish (EKU)
- Intratsitoplazmatik spermatozoid in’ektsiyasi (ICSI)
- Moyakdan spermatozoidlarni ekstraktsiya qilish (TESA)
- Moyak qo’shimchasidan mikrojarrohlik aspiratsiyasi (MESA)
Intrauterin inseminatsiya (IUI)
Intrauterin inseminatsiya (IUI) – bu protsedura, unda maxsus tayyorlangan spermatozoidlar ayolning bachadoniga to’g’ridan-to’g’ri kiritiladi. Bu usul spermatogenezning kichik buzilishlari va bachadon bo’yni o’tkazuvchanligi bilan bog’liq muammolarda qo’llaniladi. IUI qanday o’tadi:
- Spermani tayyorlash: Sperma tozalanadi va konsentratsiyalanadi, bu sifatni yaxshilash va harakatchan spermatozoidlar sonini oshirish uchun amalga oshiriladi.
- Spermani kiritish: Yupqa kateter yordamida spermatozoidlar ayolning bachadoniga ovulyatsiya vaqtida kiritiladi, bu muvaffaqiyatli homiladorlik imkoniyatini oshiradi.
Ekstrakorporal urug’lantirish (EKU)
Ekstrakorporal urug’lantirish (EKU) – bu jarayon, unda tuxum hujayra ayol tanasidan tashqarida spermatozoid bilan urug’lantiriladi. So’ngra embrionlar bachadonga kiritiladi. EKU jarayoni qanday o’tadi:
- Sperma yig’ish: Sperma yig’iladi va urug’lantirish uchun tayyorlanadi.
- Urug’lantirish: Ayoldan olingan tuxum hujayralar laboratoriya sharoitida spermatozoidlar bilan urug’lantiriladi.
- Embrionlarni kultivatsiya qilish: Urug’lantirilgan tuxum hujayralar bir necha kun davomida embrionlarga aylanadi.
- Embrionlarni ko’chirish: Bir yoki bir nechta embrion ayolning bachadoniga ko’chiriladi, implantatsiya va keyingi rivojlanish uchun.
Intratsitoplazmatik spermatozoid in’ektsiyasi (ICSI)
Intratsitoplazmatik spermatozoid in’ektsiyasi (ICSI) – bu usul, unda bitta spermatozoid tuxum hujayrasi sitoplazmasiga to’g’ridan-to’g’ri kiritiladi. ICSI spermatogenezning jiddiy buzilishlari yoki spermatozoidlarga antitelalar mavjudligida qo’llaniladi. ICSI jarayoni qanday o’tadi:
- Spermani tayyorlash: Sperma tozalanadi va eng harakatchan spermatozoidlarni tanlash uchun tahlil qilinadi.
- Spermatozoid in’ektsiyasi: Bitta spermatozoid mikromanipulyatorlar yordamida tuxum hujayrasiga to’g’ridan-to’g’ri kiritiladi.
- Embrionlarni kultivatsiya qilish: Urug’lantirilgan tuxum hujayralar embrionlarga aylanadi, so’ngra ular ayolning bachadoniga ko’chiriladi.
Moyakdan spermatozoidlarni ekstraktsiya qilish (TESA)
Moyakdan spermatozoidlarni ekstraktsiya qilish (TESA) – bu protsedura, unda spermatozoidlar to’g’ridan-to’g’ri moyak to’qimasidan chiqariladi. Bu usul azoospermiyada qo’llaniladi, spermatozoidlar ejakulyatda yo’qligida. TESA jarayoni qanday o’tadi:
- Mahalliy behushlik: Jarayon uchun moyak behushlantiriladi.
- Spermatozoidlarni ekstraktsiya qilish: Moyakdan yupqa igna yordamida oz miqdordagi to’qima chiqariladi, undan spermatozoidlar olinadi.
- Urug’lantirish: Spermatozoidlar tuxum hujayralarini ICSI usuli bilan urug’lantirish uchun ishlatiladi.
Moyak qo’shimchasidan mikrojarrohlik aspiratsiyasi (MESA)
Moyak qo’shimchasidan mikrojarrohlik aspiratsiyasi (MESA) – bu protsedura, unda spermatozoidlar epididimis (moyak qo’shimchasi) dan chiqariladi. Bu usul obstruktiv azoospermiyada qo’llaniladi. MESA jarayoni qanday o’tadi:
- Mahalliy behushlik: Epididimis protsedura uchun behushlantiriladi.
- Spermatozoidlarni aspiratsiya qilish: Mikrojarrohlik asboblari yordamida epididimisdan spermatozoidlar olinadi.
- Urug’lantirish: Spermatozoidlar tuxum hujayralarini ICSI usuli bilan urug’lantirish uchun ishlatiladi.
Isroil tibbiyot markazida (ITM) erkaklar bepushtligini davolashning afzalliklari
Isroil tibbiyot markazi (ITM) Toshkentda erkaklar bepushtligini diagnostika qilish va davolashning ilg’or usullarini taklif etadi, yuqori darajadagi tibbiy xizmatlarni va har bir bemorga individual yondashuvni ta’minlaydi. Bizning afzalliklarimiz quyidagilarni o’z ichiga oladi:
- Klinikamizning asosiy tibbiy profili:
- Bepushtlikni davolash markazimizning asosiy ixtisoslashuvi bo’lib, bu bizga ushbu sohada yuqori sifatli yordam ko’rsatishga e’tibor qaratishga imkon beradi.
- Yuqori malakali mutaxassislar:
- Bizning reproduktolog va embriologlarimiz xalqaro sertifikatlarga ega va ko’p yillik ish tajribasiga ega, bu esa davolashning yuqori samaradorligini kafolatlaydi.
- Zamonaviy uskunalar:
- Markaz eng so’nggi texnologiyalar va uskunalar, shu jumladan Timelapse inkubatorlari va davolashni optimallashtirish uchun sun’iy intellekt tizimlari bilan jihozlangan.
- Individual yondashuv:
- Biz bemorlarimizning barcha xususiyatlari va ehtiyojlarini hisobga olgan holda shaxsiylashtirilgan davolash sxemalarini ishlab chiqamiz.
- Kompleks davolash:
- ITM to’liq bepushtlikni davolash tsiklini taklif etadi, jumladan diagnostika, YRTga tayyorgarlik, protseduralarni o’tkazish va keyingi kuzatuv.
- Shaxsiy genetik laboratoriya:
- ITMning genetik laboratoriyasi PGD va NIPTni o’z ichiga olgan aniq genetik testlarni o’tkazish imkonini beradi.
- Xavfsizlik va nazorat:
- Biz EKU jarayonining barcha bosqichlarini diqqat bilan kuzatib boramiz, yuqori xavfsizlik va ishonchlilik darajasini ta’minlaymiz.
- Davolashning barcha bosqichlarida hissiy qo’llab-quvvatlash:
- Bizning markazimizda psixologlar ishlaydi, ular sizga bepushtlikni davolash bilan bog’liq hissiy yuk va stressni engishda yordam berishga tayyor.
- Yuqori muvaffaqiyat ko’rsatkichlari:
- Bizning tajribamiz, zamonaviy uskunalar va individual yondashuv tufayli biz EKU protseduralarining yuqori muvaffaqiyat ko’rsatkichlariga erishamiz.
- Shaffoflik va ishonch:
- Biz shaffoflik tamoyillariga amal qilamiz va sizning barcha savollaringizga javob berishga tayyormiz, davolashning barcha bosqichlarida zarur yordamni taqdim etamiz.
So'rov yuboring
Tez-tez beriladigan savollar va javoblar
Spemogramma nima va u nima uchun kerak?
Spemogramma — bu sperma tahlili, sperma miqdorini, harakatchanligini va morfologiyasini baholash imkonini beradi. Bu test erkaklar bepushtligini diagnostika qilishning asosiy usuli hisoblanadi va muammoning mumkin bo’lgan sabablarini aniqlashga yordam beradi.
Erkaklar bepushtligini davolash mumkinmi?
Ko’p hollarda erkaklar bepushtligini davolash mumkin. Davolash sababga bog’liq va dori-darmon bilan davolash, jarrohlik aralashuv yoki yordamchi reproduktiv texnologiyalarni o’z ichiga olishi mumkin. To’g’ri diagnostika va optimal davolash usulini tanlash uchun shifokorga murojaat qilish muhimdir.
Erkaklar bepushtligini davolash qancha vaqt talab qiladi?
Davolashning davomiyligi bepushtlik sababiga va tanlangan davolash usuliga bog’liq. Ba’zi usullar, masalan, dori-darmon bilan davolash bir necha oy davom etishi mumkin, jarrohlik davolash esa uzoqroq tiklanish davrini talab qilishi mumkin. Shifokor tavsiyalariga rioya qilish va muntazam nazorat ko’riklariga borish muhimdir.
Hayot tarzi omillari erkaklar fertilitetiga qanday ta'sir qilishi mumkin?
Chekish, alkogol va giyohvand moddalarni iste’mol qilish, noto’g’ri ovqatlanish, stress va jismoniy faollikning yetishmasligi erkaklar fertilitetiga salbiy ta’sir qilishi mumkin. Reproduktiv salomatlikni saqlash uchun sog’lom turmush tarziga rioya qilish muhimdir.
Erkaklar bepushtligiga shubha bo'lganda qachon shifokorga murojaat qilish kerak?
Agar siz bir yil davomida kontratseptivlardan foydalanmasdan muntazam jinsiy aloqadan so’ng homilador bo’la olmasangiz, diagnostika va davolash uchun shifokorga murojaat qilish muhimdir. Shuningdek, sizda erektsiya buzilishlari, moyaklarda og’riq yoki gormonal o’zgarishlar kabi alomatlar bo’lsa, shifokorga murojaat qilish kerak.